۱۰ روش مطالعه ی بهتر درس ها در زمان کوتاه

از ترم چهارم دانشگاه تصمیم گرفتن در مورد روش درس خواندم کمی تجدید نظر کنم و نمره های بهتری بگیریم ، تا اینکه سر انجام برای چهار ترم آخر معدلم بین ۱۷ تا ۱۸ شد که برای دانشکده ی ما نمره ی خیلی خوبی بود . برای رسیدن به این معدل کار خیلی پیچیده و سختی لازم نیست ، کلا من دنبال یادگرفتن موضوعات جدید هستم اما روش یادگرفتن و بیان شدن آن ها به شدت روی درک و علاقه ی من هم تاثیر گذار هستند . قبل از هر کاری برای بهتر درک کردن درس ها و کلا هر موضوعی باید دقیق ترین و هوشمندانه ترین راه دسته بندی و به خاطر سپردن آنها را پیدا کنید . وقت گذاشتن روی این مرحله اصلا مهم نیست چون روی نتیجه ی کار واقعا تاثیر گذار و دسته بندی منطقی مطالب در دراز مدت روی یادآوردن آنها به شدت موثر است .

هم در مورد دروس رشته انسانی و زیست و هم در مورد دروس مهندسی و علوم پایه استفاده از لینک و ایجاد زنجیره بین موضوعات درسی گام بسیار مهمی است . دوستانی که رشته ی فنی یا علوم پایه هستند حتما به رویه حل مسائل دقت کرده اید ، خب واقعا در طول یک ترم برای یک درس بیشتر از ۱۲ نوع مسئله نمیتوان طرح کرد ! اگر برای هر کدام یکی دو تا نمونه سوال را با دقت بررسی کنید قطعا در راه حل ها روابط تکراری پیدا خواهید کرد . در مورد رشته های انسانی و زیست این قضیه خیلی مشهود تر است ، قطعا زنجیره ای بودن درس تاریخ یا مراحل شناسایی یک بیماری نمونه های واضح تری از این روش دسته بندی اطلاعات هستند .

تا اینجا نیاز به یک دید کلی و باز روی کل درس و رابطه بین موضوعات بیان شد اما چطور می توان این کار را انجام داد ؟

رویه ی یادگیری درس ها بسیار شبیه مراحل ساخته شدن یک ساختمان است ، بدون داشتن ستون و بستر مناسب و مرحله به مرحله انجام کارها قطعا نمی توان بین اجزاء چنین سیستمی ارتباط درست و قوی برقرار کرد . فرض کنید پنجره ها ، شیشه ، آجرها و ستون ها همه آماده ی نصب شدن هستند ، اما اگر ستون و بنایی وجود نداشته باشد پنجره ها به کجا متصل شوند ؟ متاسفانه بیشتر روشهای مطالعه معروف ( که با وجود کنکور در ایران ، این روشها هر روز بیشتر باب می شوند و در سالهای اخیر به شدت روی کیفیت آموزشی دانشگاه تاثیر منفی داشته اند ) بر دو پایه ای اشتباه بنا شده اند که اصلا در دانشگاه و درسهای دانشگاهی جواب نمی دهند :

با تاکید روی حفظ کردن مطالب به جای ایجاد یک نگاه کلی و کامل روی کل درس و بررسی طرح اصلی و آسان آن به حفظ کردن و بررسی ریزکاریهای بی ارزش می پرازند .

به کمک فرمول و خلاصه سازی هم نمی توان بنایی خوبی ساخت ، در واقعا با خلاصه سازی به دروس دانشگاهی آسیب جدی وارد می شود شاید در حد نمره ی قبولی باشد اما قطعا نمره ی خوبی هم نمی توان گرفت .

استفاده از دو روش بالا پس از ایجاد یک دید کلی و منسجم از درس اصلا هم بد نیست و حتی کمک بسیار خوبی هم خواهد بود ، اما به تنهایی قطعا برای نمره ی خوب گرفتن جوابگو نیستند . مغز آدم کامپیوتر نیست و روش حفظ کردن آن با کپی کردن داده ها روی هارد دیسک فرق دارد ، هر مغز روشهای خاص خود را دارد .

پس از ایجاد یک دید کلی و منسجم حالا به بررسی نقاط حساس و اصلی این بنای کلی می رسیم ، تمرکز و تمرین بیشتر روی مسائل و مواردی که این بنا روی آنها شکل گرفته بخش بسیار مهم و بزرگی از امتحان را پوشش خواهد داد و از سوی دیگر با درک روش حل آنها قدرت و استحکام پایه بنا هم بیشتر می شود و در دراز مدت آسیب کمتری خواهد دید . 

خب حالا کمی در مورد حفظ کردن درسها صحبت می کنیم ، مغز انسان مثل یک استخر عمیق است ، یکسری لغات و موضوعات خیلی راحت در ذهن جا میگیرند ، این موارد مانند اشیاء سبک روی سطح آب استخر هستند که به راحتی می توان آنها را دید و هر موقع لازم شدن از آب خارج کرد ، رفته رفته موضوعات دیگر در رده های پایین تر و عمق بیشتر قرار میگیرند ، بطوری که به گاهی موضوعات خاصی اصلاحفظ شدنی نیستند ! هر چقدر عمق این استخر حافظه بیشتر و سطح آن کوچک تر باشد فرد فراموش کارتری خواهید شد ، پس سعی کنید . برای گسترش سطح استخر حافظه باید موضوعات جدید و پایه های جدیدی برای سطح آن پیدا کنید در این صورت مسائلی که در عمق بسیار زیاد قرار دارند حرکت کرده و به سطح های بالاتر خواهند آمد .

استفاده از تمام حس ها برای مطالعه بسیار روی درک و حفظ شدن موضوعات درسی تاثیر گذار است ، برای مثال اگر دقت کرده باشید افرادی که در یادگیری زبان انگلیسی مشکل دارند زبان فرانسه را خیلی سریع و راحت یاد میگیرند ! این مسئله از یک پایه ی بسیار ساده ایجاد شده است ، اصولا روشهای فعلی یادگیری زبان انگلیسی بی احساس و خشک هستند ( یا در کل زیاد احساسات دانشجو را درگیر نمی کنند ) اما در مورد زبان فرانسه ، خود آن این احساس و ایجاد لذت از یادگیری را ایجاد می کند ، پس افرای که زبان انگلیسی را سخت یاد میگیرند در واقعا توان درگیر کردن تمامی احساسات خود با موضوع را ندارند ، حالا که دلیل این مشکل شناسایی شد برای حل آن سعی کنید در محیط خصوصی که تنها هستند با استفاده از احساسات و موضوعات انگیزه دهنده تمام احساس خود را دیگری موضوع کرده و با آن ارتباط عمیق بر قرار کنید . این روش در دوران دبیرستان و دانشگاه در مورد درسهای طولانی مثل ریاضی ، زیست ، یا درسهای دانشگاهی که به هم پیوسته هستند بسیار موثر است .

روش یاد دادن استاد در یادگیری دانشجوها بسیار موثر است ، اگر در مورد درک درسی مشکل جدی دارید سعی کنید یک بار گام به گام خودتان استاد خود باشد ! برای درس دادن یک موضوع نیاز به دسته بندی و تمرکز عمیق روی آن می باشد ، چه چیزی بهتر از این !؟! با چند دقیقه تمرکز و تلاش برای درس دادن یک موضوع گاهی کار چند ساعت مطالعه انجام می شود .

کتاب های درسی در شروع هر فصل معمولا یکی دو بند در مورد مسائل و موضوعات اصلی آن بخش یا فصل خاص صحبت شده است ، به کمک این چند جمله الگوی درسی خوب و مناسبی در فکر خواننده ایجاد می شود حتما به این موضوع در هنگام مطالعه ی کتاب ها دقت داشته باشید .

لوازم تحریر مناسب و مورد علاقه و محیط مخصوص تمرکز و مطلعه بسیار مهم هستند ، در محیطی که مطالعه می کنید نخوابید یا غذا نخورید یا حتی تخیل نکنید ! این محیط را برای تمرکز روی درس های استفاده کنید نه برای کارهای دیگر !

فشار زیاد از حد و اجبار زیادی گاهی نتیجه معکوس دارد و بیشتر باعث بی حسی و کندی ذهن و از دست رفتن اراده می شود ، حتما به این موضوع توجه داشته باشید !

در کل سعی کنید بیشتر از مغز خود استفاده کنید و به قدرت آن ایمان داشته باشید !